Një tipar i ri i rrezikshëm i karakterit i quajtur “empatia e errët” është identifikuar nga shkencëtarët – por a e posedoni atë?
Hulumtimet e fundit kanë zbuluar se individët që posedojnë tipare të errëta të personalitetit, si narcisizmi, mund të ruajnë ende nivele të larta të ndjeshmërisë njohëse dhe afektive.
Studimi, i botuar së fundmi në Personality and Individual Differences, i identifikon këta lloj njerëzish si “empatikë të errët”.
Empatia mund të ndahet në tre kategori: njohëse, e cila përshkruan të kuptuarit intelektual të ndjenjave të dikujt tjetër pa i ndjerë ato; afektive, ose ndjenja e emocioneve të dikujt tjetër si tuajat; ose i dhembshur, një kombinim i ndjeshmërisë njohëse dhe emocionale.
Individët konsiderohen empatikë të errët kur posedojnë ndjeshmëri njohëse dhe/ose afektive, si dhe karakteristikat nga “triada e errët” – një term kolektiv për tre tipare të errëta të personalitetit: Makiavelianizëm, psikopatinë dhe narcisizmin.
Tradicionalisht, studiuesit kanë zbuluar se ata me karakteristika më të errëta shpesh shoqërohen me mungesë ndjeshmërie.
Dhe ndërsa këto të dhëna të reja, të cilat studiuesit mblodhën nga një grup prej 1000 individësh, sigurisht që e përforcon këtë pohim, por gjithashtu tregon një prani të grupit të empatisë së errët.
“Siç pritej, ne gjetëm një grup tradicional të treshes së errët me rezultate të ulëta në ndjeshmëri (rreth 13 përqind e kampionit). Ne gjetëm gjithashtu një grup me nivele më të ulëta deri në mesatare në të gjitha tiparet (rreth 34 për qind ishin ‘tipike’) dhe një grup me tipare të ulëta të errëta dhe nivele të larta ndjeshmërie (rreth 33 për qind ishin empatikë), thanë autorët e studimit.
“Megjithatë, një grup i katërt njerëzish-empatikët e errët-ishte qartësisht i dukshëm. Ata kishin rezultate më të larta si për tiparet e errëta ashtu edhe për ndjeshmërinë (rreth 20 përqind e kampionit tonë).
Kjo ka kuptim në një farë mënyre, pasi për të manipuluar të tjerët për përfitimin tuaj – ose në të vërtetë të shijoni dhimbjen e të tjerëve – duhet të keni të paktën një kapacitet për t’i kuptuar,” shpjeguan ata.
Gjetjet e reja po hedhin dritë mbi personat me tiparet e “treshes së errët”, si dhe po i detyrojnë psikologët klinikë të shikojnë ndjeshmërinë në një mënyrë të re.
“Një empati e errët në fakt mund të jetë më e rrezikshme se triada pa ndjenja, sepse mund t’ju tërheqë më afër me njerëzit- dhe si rezultat të bëjë më shumë dëm,” tha Ramani Durvasula, PhD, një psikolog klinik.
“Sa më afër të jesh me dikë, aq më shumë mund ta lëndosh atë”, shtoi Durvasula.
